Kleine handen in een grote oorlog

“Het is vandaag 1 augustus 1914. Het is heel warm. De rogge-oogst is op 25 juli begonnen. De rogge is bijna wit. Toen ik ’s avonds langs een veld ging, heb ik enkele aren geplukt en die met een spijker boven mijn bed gehangen. 
Vanaf vandaag is Duitsland in oorlog. Mijn moeder heeft me aangespoord een dagboek over de oorlog bij te houden. Ze denkt dat ik dat later interessant zal vinden. Dat is waar. Wanneer ik 50 of 60 jaar oud zal zijn, zal het merkwaardig zijn te lezen wat ik als kind geschreven heb. Maar het zal de waarheid zijn, want in een dagboek mag je niet liegen”
(Uit het dagboek van een 12-jarig Duits meisje)

100 jaar Groote Oorlog: ook voor kinderen relevant

Oorlog laat niemand onberoerd. Zeker ook kinderen niet. Ook zij zien op televisie dat er vandaag op vele plaatsen in de wereld oorlogen woeden. Ook zij horen dat 100 jaar geleden bij ons net hetzelfde gebeurde. Het is belangrijk dat ze zich daarvan bewust zijn en dat ze er op de juiste manier over geïnformeerd worden, in een aangepaste vorm, stijl en toon. Zodat ook zij beseffen wat oorlog met mensen – ook kinderen – doet en hoe belangrijk het is geweld en oorlog te voorkomen. Dat is precies wat Kleine handen in een grote oorlog beoogt.

Maar er zijn nog meer redenen waarom een reeks over de Eerste Wereldoorlog ook voor kinderen van nu relevant is. De oorlog was cruciaal in de geschiedenis van Europa en leidde tot het ontstaan van internationale organisaties als de Volkerenbond, VN en onrechtstreeks ook de EU. Technologische revoluties als telefoon, film, auto’s en vliegtuigen dateren uit die tijd. En tot slot: kinderen blijven kinderen. Ook in een dramatische tijd als de Eerste Wereldoorlog werden de kinderen geconfronteerd met allerlei gevoelens, gebeurtenissen en problemen waar ook de kinderen van vandaag mee te maken hebben: de relatie met hun ouders, vrienden en familie; het verdriet om tegenslag en verlies; verlangen naar vriendschap en liefde; dromen en ambities; de zoektocht naar een richting in hun leven; het belang van rolmodellen, helden en idolen. Al die gevoelens worden in oorlogstijden nog veel intenser. Dat maakt de belevenissen van de jeugdige hoofdpersonen herkenbaar en aanvoelbaar voor hun leeftijdgenoten van nu.

Drama, animatie en historische realiteit

Kleine handen in een grote oorlog bestaat uit acht afleveringen van 25 minuten. Elke aflevering speelt zich af in een ander land. Een Franse jongen van 14 wil meevechten tegen de Duitsers. Een Belgisch meisje wordt er door de Duitsers van beschuldigd maïs te hebben gestolen. Een tienjarige jongen uit Zuid-Tirol moet soldaten door de bergen gidsen. Een Amerikaans meisje helpt een Duitse verstekeling op zee, enz.

Behalve een andere locatie en een nieuwe held heeft iedere aflevering een eigen thema, zoals de ontwikkeling van de medische zorg of de emancipatie van vrouwen. Het individuele verhaal van de kinderen in de diverse afleveringen wordt in beeld gebracht door middel van gedramatiseerde scènes.  Het bredere kader wordt geschetst aan de hand van animatie, maquettes, archiefbeelden en de commentaar.

Omkadering in de wrap en online

Om de Eerste Wereldoorlog én de serie voor de Ketnetters nog beter te omkaderen, nodigen de wrappers Charlotte of Sander elke week Miguel Bouttry uit. Miguel is een toeristische gids die een groot deel van zijn tijd doorbrengt in de loopgraven van de Westhoek. Hij geeft voor en na de aflevering toelichting bij het verhaal en het thema dat erin behandeld wordt. In de studio zijn ook telkens enkele Ketnetters aanwezig.

Daarnaast biedt ketnet.be vanaf zondag 21 september ook een overzichtspagina rond Kleine handen in een grote oorlog. Ook daar geeft Miguel uitleg over de verhalen en thema's uit de reeks.

Online-platform: 'Kleine stappen in een grote oorlog’

Verder lanceert ketnet.be op zondag 21 september ook het online-platform  'Kleine stappen in een grote oorlog’. Daar kunnen de kinderen zelf in de huid van een soldaat kruipen. Aan de hand van hun persoonlijke gegevens worden ze teruggevoerd naar de Eerste Wereldoorlog. Ze krijgen er allerhande informatie over de oorlog en beleven de oorlogstijd aan den lijve via vier thema's :  
- het begin van de oorlog
- de loopgravenoorlog
- de duikbotenoorlog
- luchtoorlog (Zeppelin)

‘Kleine stappen in een grote wereld’ werd bijzonder mooi gemaakt en is filmisch geanimeerd. Het platform is vanaf zondag 21 september online bij Ketnet.be. Maar wie het al eens kan bekijken, kan terecht bij de collega's van NTR:  http://kleinestappen.ntr.nl/.

De afleveringen

Aflevering 1 : De aanval (Frankrijk) - zondag 21.9
In de zomer van 1914 ontketent de moord op de Oostenrijkse troonopvolger in Sarajevo een oorlog die zich uitspreidt over heel Europa. Ook Frankrijk raakt bevangen door vaderlandsliefde en hoopt Elzas-Lotharingen terug te veroveren op de Duitsers. Om mee te kunnen vechten ontvlucht de 14-jarige Thierry het ouderlijke huis. Hij liegt over zijn leeftijd, want na deze oorlog komt er nooit meer een volgende, zeggen ze. De Franse strijdwijze is echter hopeloos verouderd. Met trompetten en wapperende vlaggen stormen ze de vijand tegemoet... en worden achter elkaar neergemaaid. In het oorlogsgeweld verliest Thierry zijn vriend en hij gaat ervandoor. Net als de rest van het Franse leger. De Duitsers hebben de aanval tien jaar lang voorbereid en hun Von Schlieffen¬plan lijkt een groot succes te worden...

Aflevering 2 : De vlucht (België) - zondag 28.9
In België is het Duitse offensief vastgelopen door het openen van de sluizen bij Nieuwpoort. De Duitsers nemen overal in België wraak op onschuldige burgers. Zoals de 12-jarige Justine, die dicht bij de Belgisch-Nederlandse grens woont. Zij heeft maïskolven gevonden en wordt door de Duitsers beschuldigd van diefstal. Haar ouders moeten een grote geldsom betalen. Anders moet Justine naar de gevangenis. Justine gaat op de vlucht naar Nederland ...

Aflevering 3 : De berg (Zuid-Tirol)
Oostenrijk-Hongarije vecht tegen Servië en Rusland, maar krijgt niet de beloofde hulp van de Italiaanse koning. Die sluit een geheime deal met de geallieerden om zijn bondgenoot in de rug aan te vallen. Keizer Franz Jozef roept achtergebleven burgers op hun land te verdedigen. De 10-jarige Tobias uit Görz in Zuid-Tirol wordt door Italiaanse Alpenjagers gedwongen om hen door de bregen te gidsen…

Aflevering 4 : De leugen (Schotland)
De 12-jarige Alison bewaakt met haar vriendjes de Schotse kust. Zij zet Luke MacMillan, de laatst overgebleven jongeman van het dorp, onder druk om ook dienst te nemen. Wat daarvan de gevolgen zijn, realiseert ze zich pas als zij de grootmoeder van Luke ontmoet, die hij onverzorgd heeft achtergelaten.

Aflevering 5 : De pijn (Duitsland)
De 12-jarige Frieda helpt mee in een noodhospitaal van het Rode Kruis. Ze bekommert zich om een jonge soldaat die door iedereen is opgegeven. Hij herstelt, maar moet onmiddellijk terug naar het front.

Aflevering 6 : De ondergang (de Noordzee)
De 12-jarige Amerikaanse Jessica en haar ouders vluchten voor de oorlog in Europa en varen met een Nederlands vrachtschip terug naar Amerika. De kapitein probeert een verstekeling te pakken te krijgen door hem uit te hongeren. Jessica heeft medelijden met de Duitse jongen en verstopt hem in de kajuit van haar ouders….

Aflevering 7 : De opstand (Rusland)
De 9-jarige Mischa uit Rusland wil wraak nemen op de Oostenrijkers voor de dood van zijn ouders in de oorlog. Als zoon van het regiment wordt hij opgevangen in het Russische leger, waar hij de eigen soldaten moet bespioneren.

Aflevering 8 : De straf (Frankrijk)
Om klokslag 11 uur op 11 november 1918 stoppen de kanonnen. De wapenstilstand wordt over de hele wereld uitbundig gevierd. Maar niet door 10-jarige Emilie en haar broers die hun vader hebben verloren.

Kleine handen in een grote oorlog: vanaf zondag 21 september om 19.20 u. (hh op zatredag om 19.20 u., samen met de omkadering) 
www.ketnet.be

Via de onderstaande Youtube-link kunt u de 'Belgische' aflevering bekijken, over een Vlaams meisje dat door de Duitse bezetter van diefstal wordt beschuldigd en naar Nederland vlucht. De Ketnet-versie krijgt wel nog een Vlaamse commentaarstem.

Hogeresolutiebeelden vindt u op het Persportaal van VRT Communicatie: http://pers.vrt.be